İsrail, Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki koalisyon hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesi nedeniyle siyasi tarihinin en büyük kaoslarından birine tanık oluyor.
Netanyahu liderliğindeki koalisyon hükümetinin yargının yetkilerini kısıtlayan ve buradaki atamalarda hükümetin söz sahibi olmasını öngören “yargı reformu” 13 haftadır ülke genelinde protesto edilirken, Savunma Bakanı Yoav’ın görevden alınması Yönetmeliğin askıya alınması çağrısında bulunan Gallant, bardağı taşıran son damla oldu.
Gallant’ın ardından Netanyahu’nun partisi Likud milletvekilleri Yuli Edelstein ve David Bitan da tasarının durdurulmasını ve diyalog teklif edilmesini önerdi.
Başbakan Netanyahu’nun Gallant’ı görevden alarak düzenlemeden geri adım atmayacağı mesajı yüz binlerce İsrailliyi sokaklara döktü ve ülkedeki siyasi krizi derinleştirdi.
İsrail’in New York Başkonsolosu Asaf Zamir, Gallant’ın görevden alınmasının ardından istifa etti.
Hükümet karşıtı protestocular da başta Tel Aviv ve Batı Kudüs olmak üzere ülke çapında meydanlara çıktı.
Göstericiler, Tel Aviv’de Ayalon Otoyolu’nu çift yönlü trafiğe kapatarak çeşitli noktaları ateşe verdi. Batı Kudüs’teki aktivistler, Başbakanlık konutuna yürüyerek polisle çatıştı. Netanyahu’nun partisi Likud’dan milletvekilleri ve bakanların konutlarının çevresinde de gösteriler düzenlendi.
Meslek örgütleri greve gitti, en büyük havalimanında uçuşlar durdu
Ayrıca ülke genelinde çok sayıda şube ve meslek kuruluşu, hükümetin yargısal düzenlemesine karşı grev kararı aldı.
İsrail’in en büyük işçi sendikası hastadrut, Netanyahu’nun anlaşmayı durdurduğunu açıklamaması halinde en kısa sürede genel greve gidileceğini duyurdu. Ülkenin en büyük uluslararası havalimanı olan Ben Gurion’da başlatılan grev nedeniyle uçuşlar durduruldu.
Ülkedeki üniversiteler, İsrail Hukukçular Derneği, hastaneler ve sağlık çalışanlarının yanı sıra uluslararası restoran zinciri “McDonald’s” ve alışveriş merkezleri gibi özel firmalar da greve katıldıklarını ve işlerini bıraktıklarını açıkladı.
Haaretz gazetesi, ülkedeki durumu “İsrail’in demokratik yönetiminin kaderini tehdit eden benzeri görülmemiş bir iç kriz” olarak değerlendirdi.
“İsrail, Yom Kippur Savaşı’ndan bu yana hiç olmadığı kadar büyük bir tehlike altında”
İsrail’in eski başbakanlarından Naftali Bennett, tartışmalı yargı düzenlemesinin yarattığı siyasi krizi, Mısır ve Suriye liderliğindeki Arap devletlerinin 6-6 yılları arasında İsrail’e karşı başlattığı “Yom Kippur” Savaşı’na (1973 Arap-İsrail Savaşı) benzetmişti. -25 Ekim 1973.
Bennett, Twitter hesabından “İsrail, Yom Kippur Savaşı’ndan bu yana her zamankinden daha büyük bir tehlike altında” dedi. yorum yaptı
Ana muhalefet lideri eski Başbakan Yair Lapid de Savunma Bakanı’nı görevden alan Netanyahu için “İsrail Başbakanı İsrail Devleti’nin güvenliğine yönelik bir tehdittir” dedi. sözlerini kullandı.
İsrail Parlamentosu’ndaki Ortak Liste Partisi’nden Arap milletvekili Ahmed Tibi, ülke genelindeki protestoları 2010’da başlayan ve hükümet karşıtı ayaklanmalara ve “Arap Baharı” olarak adlandırılan ayaklanmalara yol açan sürece benzetti.
Tibi, Twitter hesabından “Arap Baharı” sürecinde sıklıkla kullanılan “Halk rejimin düşmesini istiyor” paylaşımında bulundu. sloganına yorum yaptı.
Hükümeti destekleyen sağcı gruplardan “karşı gösteri” çağrısı
Yargı düzenlemesinin ülke genelinde kitlesel protesto ve grevlerle yol açtığı siyasi krize yanıt olarak, sağcı iktidar yanlılarından “karşı gösteri” davetleri geldi.
Düzenlemeye tepki gösteren binlerce İsraillinin katıldığı protestolara karşı aşırı sağcı koalisyon destekçileri de Netanyahu’nun yasa tasarısını askıya alma ihtimaline karşı sokaklara çıkma kararı aldı.
Şiddet eylemleriyle tanınan aşırı sağcı örgüt “La-Familia” da dahil olmak üzere hükümet yanlısı ve muhaliflerin ilk kez Batı Kudüs ve Tel Aviv’de aynı anda kitlesel gösteriler düzenleme kararı güvenlik kaygılarını artırdı.
İsrail polisi, hükümeti destekleyen aşırı sağcı protestocuların yargı düzenlemesine karşı çıkan göstericilere karşı şiddet içeren eylemlerde bulunabileceği uyarısında bulundu.
Koalisyon hükümetinde çatlak
Protestoların hedefi olan Netanyahu’nun artan baskılar nedeniyle yargı düzenlemesinin askıya alınacağını açıklayacağı haberi, çok parçalı koalisyon hükümetinde çatlamaya neden oldu.
Aşırı sağcı ve ırkçı politikalarıyla tanınan Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in partisi Dini Siyonizm, düzenlemenin askıya alınmasının “şiddete ve anarşiye teslim olmak ve seçim sonuçlarını mahvetmek anlamına geleceğini” savundu.
Seçim sonuçlarıyla birlikte “İsrail demokrasisinde denge oluşturma görevinin kendilerine verildiğini” belirten Dini Siyonizm Partisi, tahta ve diyaloğa açık olduklarını ancak “İsrail demokrasisinde merkezi güçlerin tehdit altında olmayacağını” kaydetti. bir darbe”.
Netanyahu’nun bir diğer aşırı sağcı koalisyon ortağı, Yahudi Güç Partisi lideri ve Milli Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir de sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, yargı düzenlemesinin askıya alınmaması ve “durdurulmaması” çağrısında bulundu. anarşiye teslim olmak”.
Öte yandan İsrail basını, Ben-Gvir’in yargı düzenlemesinin durdurulması halinde “koalisyon hükümetini devirmekle” tehdit ettiğini bildirdi.
Netanyahu’nun zor seçimi
Bu gelişmelerin ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu “iki acı seçim”le karşı karşıya kalacak şekilde fiyatlandırılıyor. yargı düzenlemesini ya devam ettirecek ya da süresiz olarak donduracak. Ancak her iki seçeneğin de Netanyahu’ya “mal olacağı” belirtiliyor.
Netanyahu yargı düzenlemesini askıya almayı kabul etme eğilimindeyken, koalisyon hükümetinin bu nedenle çökmesini de engellemek istiyor.
Likud partisinden 3 bakan ve bazı milletvekilleri, ülkede siyasi krize yol açan yargı düzenlemesini durdurma kararı alması halinde Başbakan Binyamin Netanyahu’nun kararına destek vereceklerini açıkladı.
Koalisyon ortağı Ultra-Ortodoks partiler Shas ve Birleşik Tevrat Yahudiliği de Netanyahu’nun yargı düzenlemesi seçimini “takdir edecekleri” ve yargı düzenlemesi durdurulursa buna karşı çıkmayacakları mesajını iletti.
Ancak Netanyahu, koalisyondaki aşırı sağcı Yahudi Güç Partisi’nden Likud’un Adalet Bakanı Yariv Levin ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir gibi ortaklarının muhalefetiyle karşı karşıya.
Tasarının ertelenmesi veya askıya alınması halinde bu isimlerin iktidardaki koalisyondan ayrılma tehdidi Netanyahu’nun önünde duruyor.
Bir yandan protestoların durmasını, diğer yandan hükümetin ayakta kalmasını isteyen Netanyahu, tüm ortaklarını ikna etmeden yargı düzenlemesini askıya alırsa koalisyon hükümeti dağılabilir ve yeni bir erken seçim senaryosu gündeme gelebilir. ülkede. “İsrail halkı arasında benzeri görülmemiş bir bölünmeye neden olan isim” olarak anıldığı belirtilen Netanyahu, düzenlemeye devam ederse, Savunma Bakanı Gallant örneğinde olduğu gibi partisi içinden de muhalefetle karşılaşabilir. yine gücünün sonu.
Son yıllarda erken seçim ve koalisyon krizi sarmalına giren İsrail’de 1 Kasım 2022’de yapılan erken genel seçimde, Netanyahu liderliğindeki sağ partiler 120-120-120-2020’ye 64 milletvekili göndererek açık bir zafer kazandı. Parlamento oturtmak.
Meclis aritmetiğinde Netanyahu liderliğindeki Likud Partisi 32, aşırı sağcı müttefikleri Dini Siyonizm Partisi, Yahudi Gücü ve Noam’ın “Dini Siyonizm” listesi 14, Ultra Ortodoks partileri; Shas’ın 11 sandalyesi ve Birleşik Tevrat’ın 7 sandalyesi var.
